Đã cách đây 30 năm, lũ bạn bè học xong phổ thông rủ nhau đi chụp hình làm kỷ niệm trên đường Nguyễn Huệ, Q1 . Hình đã ố mờ, không đầy đủ đám bạn nhưng vẫn nhớ rõ mẹt những thằng : Hát ngựa, Doi bò liếm, Hởi dưới, Tờ đen, Dê con, Qu mò... Thằng bạn thân Hởi dưới đặt chết cái biệt danh Qu mò bởi Qu chứng minh ngoằn ngoèo kiểu quái gì cũng trùng với đáp số của bọn nó, mày chỉ mò thôi. Ráng bò đi để nhân dịp này điểm danh cả đám bạn bò, lợn, ngựa coi thằng nào đã toi, thằng nào còn đương mò...
Lúng túng cùng thằng Dê con chưa biết cất xe máy chỗ nào thì đụng ngay cơ man vòng hoa và các sĩ quan quân đội cấp tá úy. Một viên sĩ quan bước tới hỏi các anh ở đoàn nào, chả biết giả nhời làm sao.
Trắng đêm mấy thằng bạn thời xưa quây quần ngồi lai rai đế Long an để bên cạnh cụ đêm cuối cùng. Xưa thằng Đen quả quyết ba nó và sau này nó sẽ lên cấp tướng. Rốt cuộc hai cha con nó chỉ leo được đến cấp đại tá, ba nó hơn được cái giữ chức tỉnh ủy viên. Chuyện thời xưa, chuyện thời nay, chuyện ăn nhậu... Thực tình nếu không có nó , có lần Qu mò này không chết vì xơi đạn lạc thì cũng chết giấc vì teo hết chim cò. Nhưng giờ mới biết cu cậu Đen xạo bà cố nhiều cái.
Cạnh những sĩ quan nghiêm trang bồng súng, những ông tá trong ban tang lễ oai vệ ngược xuôi đón khách là mấy bác tướng nông dân say xỉn thở ra tiếng “ Đ.má “. Một bác nhà bần cố nông kể lại hồi xưa làm trợ lý cho ba nó, tiết kiệm sức nên chồng 8 tờ đánh máy một lượt. Ai dè có lần đưa cho ba nó tờ thứ 8 để đọc phát biểu chỉ đạo hội nghị. Giữa hội trường tỉnh, ba nó xoay tới xoay lui tờ giấy rồi phang ngay vào micro : Đù mẹ, đắn mái như dầy chếc tao rồi.
Viên trợ lý ngày ấy bây giờ là chính ủy Lờ Không Sờ, nghiêm túc đấy, nghĩa là Lãnh lương tướng nhưng không được Sờ tới lon tướng. Dặn đi dặn lại thằng Dê con nhớ chụp hình đám bạn thời phổ thông để đối chứng với hình cũ coi thằng nào xuống cấp nhiều nhất, chụp cái cảnh thân mật vời anh Lờ Không Sờ để về khoe cho mọi người biết mình là bạn của chính ủy. Thằng Dê con mắc dịch, cứ nhè lúc mình quay sang cười với chính ủy LKS thì nó tí tách chụp, dòm giống như mình đang nịnh nọt. Quê quá, khỏi thèm lấy hình. Nó chả được được một góc bác phó nháy đã chụp cảnh anh PCD lắc lắc vai , thân mật nom như đang ủy lạo, vỗ về ông cựu chủ tịch nước trong đám tang ông LHĐ. Thằng cà chớn Dê con, bạn bè bao năm gặp lại mà nó nỡ lòng làm vậy.
Rượu đưa cay, cụ nhà Đen tuy nằm xuống nhưng kéo mọi người xích lại gần hơn, nhiều chuyện hé mở chòng chành. Có chú em trẻ tuổi tự giới thiệu là cấp tá CA Sóc trăng để đáp lễ với thằng bạn xưng cựu cấp tá cũng CA. Mấy lần đi lạc ở vùng Sóc trăng – Kiên giang mà không biết chú em sớm để nhờ vả. Xuýt xoa nhưng vẫn không quên nheo mắt cảnh giác cao : không chừng lúc đó cậu thấy tớ giống như tệ nạn xã hội, cho lính túm cổ ngay một phát thì bỏ mịa.
Đến sáng ai nấy đều bơ phờ, khách viếng đông thêm. Có nhiều cụ bạn chiến đấu cũ với ba nó, tuổi trên 80 vẫn hồng hào khỏe mạnh. Vài cụ bảo là cựu chủ nhiệm hậu cần, chủ nhiệm pháo binh quân khu, sếp tỉnh... thời 8x đó, xưng tên nghe lạ hoắc. Thằng Dê con, thằng Lờ Ân hào hứng tham gia kể chuyệt “ mật “ thời xưa. Chả biết rõ thế nào ? Loa của ban tổ chức lễ tang đều đặn xướng tên trung tướng tư lệnh, chủ tịch tỉnh... Thằng Đen mất ngủ, gật gù cùng bàn đám bạn, phó mặc cho ban lễ tang đón những khách qui. Nó vốn phổi bò, nghĩ hết cơ hội lên tướng hay sao ý mà bạn bè giục mấy lần nó mới chịu ra nghênh lễ. Dù sao nó cũng cần ứng xử lễ nghĩa cho đẹp lòng gia đình nó cũng như quan khách lần cuối chứ .
Ba nó chỉ là đại tá, tỉnh ủy viên đã về hưu cách đây mấy chục năm nhưng lễ tang giống như cấp tướng. Hai hàng tiêu bình găng trắng bồng súng đứng nghiêm. Lúc đưa cụ ra nghĩa trang, có mấy xe KSQS hụ còi dẹp đường, CSGT hỗ trợ điều tiết giao thông. Thì thào vào tai thằng bạn Lờ Ân, bảo khi nào tao hoặc mày chết mà được trang trọng như thế này thì ngon nhỉ, mát cả dạ. Tao muốn thử nằm vào trong hòm tý rồi bật dậy ngắm những người tao thương coi có khóc sướt mướt nhiều lắm không, khóc dài bao lâu. Thằng bạn nhăn mặt mày chỉ được cái nói ẩu.
Cả lũ bạn hẹn hò sẽ về lại miền Tây, cùng với thằng Đen thăm lại các cựu chiến binh và chính ủy Lờ Không Sờ, sẽ nhậu nhiều món dân giã và giải đáp câu đố của chính ủy Lờ : cá lóc cắm cây nướng trui sẽ cho đầu cá quay xuống hay quay lên.
( LÝ BA CẲNG )
